تئوری برتون وودز III و کریپتو دومین مقاله از مجموعه مقالات مرتبط به روندهای بزرگ اقتصاد کلان و معنای آنها برای کریپتو میباشد که توسط CoinMarketCap منتشر شده است. مورد اول، مقاله تئوری میلک شیک دلار و معنای آن برای کریپتو است که سناریوی دلار قدرتمند و کریپتو نه چندان قوی را توضیح میدهد.
با این حال، همه قبول ندارند که دلار آمریکا در مسیر نوشیدن میلک شیک هر ارز دیگری است. در واقع، یک تئوری بسیار محبوب برعکس آن را استدلال میکند: دلار در حال از بین بردن اعتمادی است که ایجاد کرده و در چند سال آینده کاهش خواهد یافت. این تئوری که توسط زولتان پوزار، اقتصاددان Credit Suisse رایج شده است، «تئوری برتون وودز III» نامیده میشود.
این مقاله موارد زیر را بررسی میکند:
- تئوری برتون وودز III چیست و از کجا آمده است؟
- این تئوری چگونه اجرا میشود و آیا ما در حال حاضر در آن هستیم؟
- نقد تئوری برتون وودز III
- معنای این تئوری برای بیت کوین و کریپتو چیست؟
تئوری برتون وودز III چیست؟
تئوری برتون وودز سوم (Bretton Woods III) که توسط زولتان پوزار (Zoltan Pozsar) رایج شده است، در مورد نظام پولی جدید جهانی است که «در محور ارزهای مبتنی بر کالا در شرق متمرکز خواهد شد که احتمالاً سیستم یورو دلار را تضعیف میکند و همچنین به نیروهای تورمی در غرب کمک خواهد کرد». برتون وودز I به نظام پولی مبادلات گفته میشود که پس از جنگ جهانی دوم قیمت دلار را به طلا مرتبط میکرد و برتون وودز II برای کنار گذاشتن آن به نفع دلار شناور آزاد ایجاد شد.
پوزار انتظار دارد که دلار آمریکا در طرف دیگر «این بحران» ضعیفتر ظاهر شود (اشاره به جنگ در اوکراین، یا جنگ احتمالی تایوان). او پیشبینی میکند که «یوان چین بسیار قویتر خواهد شد و توسط سبدی از کالاها حمایت میشود».
پوزسار نتیجه میگیرد:
از دوران برتون وودز I با حمایت شمش طلا، برتون وودز II با پشتوانه پول داخلی (خزانهداری با خطرات مصادره غیرقابل پوشش)، تا برتون وودز III با حمایت پول خارجی (شمش طلا و سایر کالاها) پس از پایان این جنگ «پول» دیگر هرگز مثل قبل نخواهد بود و بیت کوین اگر هنوز وجود داشته باشد، احتمالا از همه اینها سود خواهد برد.
در یک مناظره با پری مهرلینگ (Perry Mehrling) اقتصاددان همکار، او تا حدودی این اظهارات را پس گرفت و گفت که برتون وودز III یک «تجدید نظر در مورد آنچه ارزش ذخیره است» خواهد بود.
پوزسار گفت که او انتظار ندارد ارزها با طلا یا سبدی از کالاها ارتباط برقرار کنند یا حتی دلار را از بین ببرند. در عوض، کشورها در مورد آنچه به عنوان ذخیره میبینند تجدید نظر کرده و از خزانههای ایالات متحده دور میشوند و به سمت داراییهای دیگر و کالاها به عنوان ذخایر ارزش میروند.
تئوری برتون وودز III از کجا آمده است؟
تئوری برتون وودز III نقطه مقابل نظام پولی فعلی جهانی میباشد که بر اساس قدرت و نقدینگی دلار آمریکا است:
- قدرت آن از بازارهای مالی در ایالات متحده ناشی میشود که بالغ ترین و بازترین بازارهای جهان هستند.
- نقدینگی آن توسط عمق بازار دلار و همچنین عمق بازار یورو دلار پشتیبانی میشود. یورودلارها دلارهایی هستند که در خارج از ایالات متحده ایجاد میشوند (آنها را مانند نسخه فیات استیبل کوینهای USD در نظر بگیرید).
بنابراین، اگرچه دلار آمریکا توسط هیچ چیزی «پشتیبانی» نمیشود، اما قابل اعتمادترین ارز فیات در جهان است.
برتون وودز II که یک نظام پولی است که تا حدی از ارزهای فیات با طلا پشتیبانی میکرد، در دهه 1970 از بین رفت. پس از برتون وودز II، جریان سرمایه در سراسر جهان افزایش یافت: بیشتر این جریانات سرمایه به دلار آمریکا بود. تجارت نفت که تقریباً منحصراً به دلار بود نیز نقش مهمی را ایفا کرد و «سیستم پترودلار» را ایجاد کرد.
با گذشت زمان، ایالات متحده واردکننده خالص کالاهای اساسی و کالاهای مصرفی شد، در حالی که سایر کشورها و مناطق صادرکننده کالاهای اساسی (خاورمیانه: نفت) و کالاهای مصرفی (چین: وسایل) شدند. این کشورهای صادرکننده با سرمایهگذاری در سهام ایالات متحده (بازار سهام) و خزانههای ایالات متحده (بدهی) به دلار پرداخت میکردند و آنها را بازیافت میکردند. همه چیز خوب پیش می رفت تا اینکه…
پس از شروع جنگ در اوکراین، ایالات متحده این فرش را از زیر داراییهای بانک مرکزی روسیه کشید.
پوزسار و بسیاری دیگر از خرسهای دلار، این مسئله را کاتالیزور میدانند، زیرا آنها انتظار دارند جذابیت «پول خارجی» (مانند طلا و کالاها) در برابر «پول داخلی» (داراییهای قابل مصادره مانند خزانههای ایالات متحده) افزایش یابد.
تئوری برتون وودز III چگونه اجرا میشود؟
در اینجا پیشبینیهای پوزار از آنچه که با ظهور برتون وودز III اتفاق میافتد، آمده است:
اگرچه زولتان پوزسار سقوط دلار آمریکا را پیشبینی نمیکند، اما پیشبینی میکند که به زیان سایر ارزها کاهش مییابد. در نتیجه، چند ارز جهانی ممکن است با هم رقابت کنند: برخی از آنها تا حدی با «پول خارجی» مانند کالاها، و برخی دیگر با حمایت «پول داخلی» مانند اعتبار رشد خواهند کرد.
آیا برتون وودز III از قبل شروع شده است؟
پاسخ این سوال سخت است. با این حال، میتوانیم پیشبینیهای پوزسار را با واقعیتهای موجود مقایسه کنیم تا بررسی کنیم که آیا آنها در حال انجام هستند یا خیر.
پیشبینی: تورم و نرخ بهره در ایالات متحده افزایش خواهد یافت.
واقعیت: درست است. تورم قیمت مصرفکننده در ایالات متحده تا پایان سال 2022 اندکی کاهش یافته است، اما همچنان در بالاترین سطح چند دهه است. پیشبینی میشود نرخ بهره در سال 2023 به 4 تا 5 درصد برسد.

پیشبینی: تقاضا برای ذخایر ارزی به ویژه برای رقبای ژئوپلیتیکی کاهش خواهد یافت.
واقعیت: (تا حدی) درست است. سهم دلار آمریکا از ذخایر ارز جهانی در سه ماهه دوم 2022 به طور دقیق 59.5 درصد بود که از 65 درصد در سال 2016 کاهش داشت. در همین حال، سهم یوان چین از ذخایر جهانی از 1 درصد به حدود 3 درصد افزایش یافته است. بنابراین تسلط دلار همچنان گسترده است، هرچند اندکی کاهش مییابد.
پیشبینی: زنجیرههای تامین کارآمدتر میشوند و با منافع امنیت ملی همسو میشوند.
واقعیت: درست است. از تحریمهای ایالات متحده بر بخش فناوری چین گرفته تا اتحادیه اروپا برای دریافت گاز طبیعی مایع از ایالات متحده تا صادرات چین به روسیه، همه موراد به زنجیرههای تامین پراکندهتر در آینده نزدیک اشاره دارند.

پیشبینی: صادرکنندگان کالا بهطور فزایندهای خواستار پرداختهای غیر دلاری خواهند بود.
واقعیت: درست است. سهم یوان از بازار فارکس روسیه در نوامبر 2022 به 45 درصد رسید (از 1 درصد در ژانویه). این در حالی است که عربستان سعودی یوان را به عنوان وسیله پرداخت برای صادرات نفت در نظر میگیرد. همچنین، رئیس جمهور روسیه گفت که دوست دارد یک شبکه تسویه حساب مبتنی بر بلاک چین داشته باشد.
پیشبینی: تقاضا برای ذخایر کالایی افزایش مییابد، زیرا کشورها آنها را احتکار میکنند تا بیشتر به خود متکی باشند.
واقعیت: درست است، اما پیچیده است. از یک سو، کشورهای اتحادیه اروپا در حال تقلا برای کالاهای مرتبط به انرژی هستند. از قضا، اتحادیه اروپا از ترس قطع شدن انرژی روسیه، در حال واردات گاز طبیعی مایع از روسیه بیش از هر زمان دیگری است. همچنین، ذخایر طلای بانک مرکزی به سطوح بیسابقه خود باز میگردد. از سوی دیگر، تجارت غیر دلاری هنوز بخش کوچکی از تجارت دلاری محسوب میشود.
با این حال، به طور کلی پیشبینیهای پوزسار شروع خوبی به نظر میرسند، اما همه با نظرات او موافق نیستند.
منتقدان درباره برتون وودز III چه می گویند؟
تئوری برتون وودز III انتقادات زیادی را به خود جلب کرده است. مایکل پتیس (Michael Pettis) کارشناس اقتصاد چین، دلایل متعددی را بیان کرد که چرا فکر میکند این چارچوب کار نمیکند:
- اجرای آن برای دشمنان آمریکا دشوار است.
- این امر مستلزم تغییرات گسترده در شیوههای اقتصادی چندین کشور میباشد.
- انباشت ذخایر کالایی یک چرخه است و از منظر اقتصادی منطقی نخواهد بود.
او همچنین مدعی است که دشمنان آمریکا در واقع از اینکه آمریکا هزینههای اقتصادی یک ارز ذخیره را نیز تحمل میکند، خوشحال هستند. کشورهایی مانند چین، تنها رقیب که به اندازه کافی بزرگ است، حتی حاکمیت شرکتی شفاف و کنترل سرمایه آزاد مورد نیاز برای رقابت با دلار را نمیخواهند.
مایکل هری (Michael Every) از Rabobank این نکات را در تئوری برتون وودز III تکرار کرد:
بهطور خلاصه، تئوری برتون وودز III بهعنوان یک جایگزین جهانی برای دلار بهنظر نمیرسد، بلکه فقط مجموعهای از معاملات آفست/مبادله محوری چینی است که تلاش میکنند از دلار آمریکا به عنوان واسطه اجتناب کنند.
استدلال هری این است که این تئوری روایت خوبی را ارائه میکند، اما تسلط دلار آمریکا باقی خواهد ماند، حتی اگر اندکی تضعیف شود:
- دولتها نمیخواهند از امکانات فیات بدون پشتوانه (بخوانید: چاپ پول) برای یک استاندارد کالا دست بکشند.
- سایر ارزها فاقد اعتماد یا مقیاس دلار هستند و به هر حال یوان به دلار متصل است.
- بسیاری از صادرکنندگان مواد معدنی، مواد غذایی و انرژی با هیچ یک از طرفین همسو نیستند.
- تجارت کالاها تنها یک چهارم تجارت جهانی است و در سطح جهانی آنقدر مهم نیست که تصور میشود.
- ایالات متحده ممکن است واقعاً از به اشتراک گذاشتن برخی از هزینههای یک ارز ذخیره جهانی خوشحال باشد.
تنها راهی که ممکن است این اتفاق بیفتد، این است که دلار آمریکا تمام اعتبار خود را از دست بدهد و سقوط کند یا اگر ایالات متحده خارجیها را از بازارهای خود خارج کند.
با این حال، ممکن است راه سومی بین سقوط دلار و تسلط دلار وجود داشته باشد…
معنای تئوری برتون وودز III برای بیت کوین و کریپتو چیست؟
آیا تا به حال نام بانکور (Bancor) را شنیدهاید؟
بانکور یک ارز فراملی مصنوعی است که از سبدی از ارزها تشکیل شده و به عنوان یک واحد حساب جهانی پیشنهاد شده است. هرگز واقعاً مورد توجه قرار نگرفت، اما اکنون، چیزی مشابه اما بهتر از ان وجود دارد: کریپتو.
رویای بسیاری از بیت کوینرها این است که بیت کوین به واحد جهانی حساب (و ارز) تبدیل شود. بهراحتی، بیت کوین سیستم پرداخت جایگزینی را ارائه میکند که برخی کشورها در صورت دور شدن از دلار به دنبال آن هستند.
آیا کریپتو میتواند از برتون وودز III سود ببرد؟
خب، پیچیده است. از یک طرف، کریپتو میتواند به یک سیستم پرداخت جایگزین یا حتی یک ذخیره جهانی تبدیل شود. بیت کوین، به عنوان یک کالای دیجیتال، میتواند به عنوان یک ذخیره بانک مرکزی به یک منبع اضافی تبدیل شود. حتی یک مقاله تحقیقاتی دانشگاه هاروارد بیت کوین را توصیه میکند.
از سوی دیگر، جنبههای منفی دیگری برای اضافه کردن بیت کوین به ذخایر دولت-ملتها وجود دارد. هر چه بیت کوین بیشتر به عنوان یک کالای دیجیتال و نه یک دارایی سوداگرانه دیده شود، نوسانات آن کمتر خواهد بود و بالعکس.
از آنجایی که دولتها ریسک گریزترین بازیگران هستند، منطق حکم میکند که آنها آخرین نفری باشند که بیت کوین را به عنوان ذخایر استفاده میکنند. تا زمانی که افراد و بخش خصوصی به آن به عنوان یک ذخیره قابل اعتماد ارزش نگاه نکنند، دولتها نیز این موضوع را نخواهند دید. حتی در کشورهایی مانند آرژانتین که مشکل تورمی بسیار گستردهای دارد، بیت کوین به عنوان وسیله مبادله یا ذخیره ارزش مورد توجه قرار نمیگیرد.
ارزهای دیجیتال به طور کلی بر تسلط دلار آمریکا میافزایند. استیبل کوینها روشی ارگانیک برای دستیابی به دلارهای مصنوعی آمریکایی هستند – از چه راه دیگری یک آرژانتینی میتواند ثروت خود را از تورم شدید نجات دهد؟
بنابراین، کریپتو و بهویژه استیبل کوینها مورد توجه قرار میگیرند. برای افراد، انتخاب آسان است: مهم نیست که فردی از یک کشور در حال توسعه چقدر «امپراتوری آمریکا» را دوست ندارد، آنها همچنان به سودمندی پول آن اذعان دارند. برای اکثر شرکتها، تفاوت چندانی ندارد. وقتی میتوانید با استیبل کوین معامله کنید، چرا به یوان چین معامله کنید؟ سود بر ایدئولوژی شرکتها غلبه میکند، بنابراین آنها احتمالاً استیبل کوینها را به یوان ترجیح میدهند.
البته استیبل کوینها چالشهای مقیاسپذیری و تحریمی خاص خود را دارند. آنها به همان اندازه دلارهای «واقعی» در معرض خطر قرار گرفتن در لیست سیاه یا هدف تحریم قرار دارند. ارزش بازار فعلی تتر (USDT) از صورتحساب تجاری عمده پشتیبانی نمیکند و به عنوان گزینه ارزی نیز ارائه نمیشود.
با این حال، دولتها برای جلوگیری از دسترسی شهروندان به این نقدینگی تلاش خواهند کرد. لین آلدن (Lyn Alden) این نکته را در یک آزمایش کوچک به درستی توضیح داد:
Thought experiment:
Imagine you live in a developing country with an ongoing severe currency devaluation problem.
You want to sell your existing home, hold it in some stable liquid value, and then probably buy a different home in 2 years.
What do you hold it in?
— Lyn Alden (@LynAldenContact) November 14, 2022
ایالات متحده از تضعیف ثبات مالی کشورهای اقتدارگرا از طریق استیبل کوین بسیار خوشحال میشود. بنابراین یک فشار قانونی که برخی از استیبل کوینهای وابسته به دلار را پشتیبانی میکند در میان مدت محتمل به نظر میرسد.
آیا آمریکا میتواند از کریپتو برای حمایت از دلار استفاده کند؟
تئوری میلک شیک دلار باعث شد که دلار مورد توجه قرار گیرد. تئوری برتون وودز III به تشریح چشمانداز نزولی دلار پرداخت. اما آیا در جایی بین این دو تئوری یک مورد برای کریپتو صعودی وجود دارد؟
احتمالا بله.
بخشهایی از هر دو تئوری را قبلاً بررسی کردهایم: دلار آمریکا در حال افزایش است و کشورها طلا میخرند و با ارزهای دیگر معامله میکنند. مورد دوم به ویژه نشان میدهد که کریپتو میتواند نقش بیشتری در تغییر نظام پولی جهانی ایفا کند.
منبع: CoinMarketCap
پاسخ
👍🏻👍🏻👍🏻👍🏻