بازار جهانی سهام و اوراق قرضه هنوز با چالش های متعددی روبرو هستند و این هفته نگرانی ها از افزایش بدهی دولتی و وضعیت بازار ارز شدت گرفت. یکی از برجسته ترین اتفاقات، بهم خوردگی بازار اوراق قرضه انگلیس (Gilt Market) است که طی آن بازده اوراق قرضه جهش کرد و ارزش پوند هم در برابر دلار آمریکا به کف تاریخی خود رسید. از این رو بانک مرکزی انگلیس برای تزریق دوباره نقدینگی بازار تصمیم به شروع دوره انبساط اقتصادی گرفت.
در میان چنین وضعیت بحرانی و عجیبی، نمودار قیمت بیت کوین آرامش خود را از دست نداد و این هفته را هم در محدوده باریک 19,921 دلار تا 20,239 دلار نوسان بی روند کرد. چنین دوره های آرام و بدون روندی برای بیت کوین غیر معمول است و از این نظر با دوره قبل از سقوط نوامبر 2018 یا حتی قبل از جهش مارس 2019 شباهت هایی دارد.
تحلیل گلسنود بیت کوین: هفته 40 سال 2022
با وجود ریزش شدید قیمت و همچنین وضعیت بحرانی اقتصادی در جهان، نرخ هش بیت کوین این هفته با رشد شدیدی دیگر به قله تاریخی جدیدی رسید. لازم به ذکر است که در ژوئن (خرداد) گذشته و هفته 23 و هفته 25 تحلیل گلسنود راجع به افزایش فشار روی ماینرهای بیت کوین صحبت کردیم.
این هفته هم دوباره به بخش تولید بیت کوین نگاهی خواهیم انداخت. بخشی که به نظر می رسد به طرز خارق العاده ای در حال ریکاوری است، اتفاقی که طبق داده های گذشته نشانه ای مثبت از اتفاقات ماه های بعد تلقی می شود.
افزایش رقابت در استخراج
همزمان با طولانی شدن روند نزولی کنونی، نرخ هش بیت کوین با رسیدن به سطح 242 اگزاهش بر ثانیه به قله تاریخی جدیدی رسید. برای نشان دادن بزرگی این مقدار، باید بگوییم که این عدد یعنی همه 7.753 میلیارد نفر انسان روی کره زمینی، هر کدام در ثانیه حدود 30 میلیارد بار محاسبات هش SHA-256 را تکمیل کنند!
شاخص روبان هش بیت کوین در اواخر آگوست (اوایل شهریور) حرکت خلاف جهت خود را شروع کرد. حرکتی که نشان دهنده بهبود وضعیت استخراج بیت کوین و بازگشت نرخ هش به شبکه بود. نکته جالب توجه این است که وضعیت کنونی ماینرها باعث ریکاوری قیمت نشده است و این یعنی افزایش کنونی نرخ هش بیت کوین به خاطر گسترش فعالیت های ماینرهای قوی تر و/یا ماینرهایی با ترازنامه قوی تر است.
تقریباً در همه مواردی که روبان هش در خلاف جهت حرکت نمودار قیمت، روند صعودی خود را آغاز کرده، نمودار قیمت هم در ماه های بعد دنباله رو آن بوده است.
شاخص ضربان ماینینگ (Mining Pulse) ابزاری دیگری برای پایش فعالیت ماینرهاست که میانگین فواصل تولید بلاک نسبت به هدف 600 ثانیه اصلی را اندازه گیری می کند.
- مقادیر کمتر نشان دهنده آن است که بلاک ها سریعتر از 600 ثانیه تولید می شوند و این یعنی نرخ هش با سرعتی بیشتر از مقدار افزایش خودکار سختی شبکه، در حال افزایش است.
- مقادیر بیشتر یعنی بلاک ها کندتر از 600 ثانیه تولید می شوند و این یعنی نرخ هش به خاطر شوک های وارد شده به صنعت مثل رویداد تسلیم در حال کاهش است.
همانطور که با فلش آبی رنگ مشخص شده، رویداد تسلیم ماینر اخیر اتفاقی چندین ماهه بوده که از اواخر می آغاز شده و علائم ریکاوری آن هم از اوایل آگوست مشاهده شده است. همانطور که با محدوده های صورتی هم مشخص شده، روندهای نزولی قبلی با یک رویداد دراماتیک به پایان رسیده است، یعنی زمانی که نرخ هش شبکه کاهشی شدید و سریع را ثبت کرده است.
هنوز باید منتظر بود و دید که این رویداد تسلیم رام ولی طولانی کنونی، فقط ابتدای کار است یا به راستی نشان دهنده دوره جدیدی است که به خاطر فعالیت شرکت های سهامی عام و قدرتمند در صنعت ماینینگ و تصاحب بخش اعظم قدرت هش شبکه توسط آن ها ایجاد شده است.
هزینه تولید بیت کوین
همزمان با بازگشت نرخ هش به شبکه بیت کوین، سختی شبکه هم دوره افزایش خود را آغاز کرده است و از زمان نقطه اوج قبل از مهاجرت عظیم ماینرها در می 2021 تاکنون، رشدی 27.9 درصدی را ثبت کرده است.
بدیهی است که افزایش سختی شبکه باعث افزایش هزینه تولید هر واحد بیت کوین می شود، زیرا رقابت بر سر استخراج هر واحد BTC شدت می گیرد. این اتفاق در حالی افتاده که درآمد ماینرها به خاطر کاهش قیمت بیت کوین تحت فشار است و روی کاغذ، باید باعث افزایش فشار روی درآمد صنعت ماینینگ شود.
البته می توان دید که درآمد حاصل از هر اگزاهش در یک روند نزولی طولانی مدت و مداوم قرار گرفته است، زیرا پاداش بیت کوینی هم اکنون با رسیدن به 4.06 بیت کوین /اگزاهش در روز به کف تاریخی خود رسیده است.
بر مبنای ارزش دلاری، پاداش ماینرها برای تخصیص هر اگزاهش در روز به 78 تا 88 هزار دلار رسیده است. از نظر درآمد دلاری، هم اکنون به سطوح مشابه اکتبر 2020 رسیده ایم که در واقع بعد از رویداد هاوینگ سال 2020 بود و بیت کوین در حوالی قیمت 10 هزار دلار نوسان می کرد. از این پدیده می توان فهمید که افزایش 66 درصدی سختی شبکه و نرخ هش از اکتبر 2020، با نصف شدن درآمد برای هر هش مطابقت دارد.
برای ارزیابی و تخمین هزینه تولید هر واحد بیت کوین، مدل ها و شاخص های متعددی خلق و ارائه شده است که البته همه آن ها سختی شبه را به عنوان پارامتر اصلی خود در نظر می گیرند. لازم به ذکر است که سختی شبکه در واقع سنجشی برای نرخ دشواری حل بلاک بعدی و دریافت پاداش است.
مدل رگرسیون سختی (Difficulty Regression) یک تفسیر ساده از این وضعیت است که به عنوان رگرسیون log-log بین سختی و مارکت کپ محاسبه می شود که شامل یک قله R2 نمایی با ضریب 0.944 می شود. این مدل آخرین بار در سطح قیمت 17,840 دلار، مانع از ریزش بیشتر قیمت در خرداد امسال شد و حالا هم در حوالی سطح 18,300 دلار نوسان می کند. سطحی که دقیقاً زیر کف محدوده این هفته قرار گرفته است.
در واقع این وضعیت نشان میدهد که ماینرها در اوج فشار مالی خود قرار گرفته اند.
در این هفته، یکی از تحلیلگران مطرح بازار کریپتو یعنی kuntah یک چارچوب ارزش گذاری جدید منتظر کرد که ارتباطی غیر خطی بین هزینه تولید و ورودی پارامترهای سختی و صدور کوین ترسیم می کند. این مدل می تواند حداکثر بهره وری ماینرها را می سنجد، آن هم در زمانی که در کف روند نزولی قرار گرفته ایم و فقط قوی ترین ماینرهایی که ترازنامه بهتری دارند، در شبکه باقی مانده اند.
در این مدل 3 نمودار وجود دارد:
- قرمز: تخمین کنونی هزینه تولید که در سطح 12,140 دلار قرار گرفته و در حوالی مرکز چرخه قبلی و همچنین ابتدای روند صعودی 21-2020 قرار گرفته است. لازم به ذکر است که این سطح یک کف بسیار قدرتمند است که انتهای روندهای نزولی قبلی و تسلیم آن ها را لمس کرده است.
- بنفش: هزینه تولید پسا هاوینگ سال 2024 است که در سطح 24,230 دلار قرار گرفته است (با فرض ثابت بودن سختی شبکه).
- نارنجی: میانگین هندسی دو نمودار قبلی که در سطح 17,080 دلار قرار گرفته که معیاری برای سطح قیمتی است که حادترین فشار روی درآمد ماینرها وارد می کند.
همچون مدل رگرسیون سختی، محدوده قیمت بین 17 و 18 هزار دلار به عنوان محدوده ای که باعث اعمال فشار مالی روی ماینرها شده و با چندین تخمین هزینه تولید دیگر هم همخوانی دارد، مشخص شده است.
آیا خطر تسلیم ماینرها وجود دارد؟
حالا که محدوده های قیمت مرتبط با سودآوری ماینرها و فشار روی درآمد آن ها را مشخص کرده ایم، می توانیم چند شاخصی که در توصیف این رویدادها کاربرد دارند را بررسی کنیم.
اول از همه به سراغ ضریب پوئل می رویم که در واقع یک اوسیلاتور چرخشی بوده و درآمد روزانه ماینرها را نسبت به میانگین درآمد سالانه آن ها مقایسه می کند. ضریب پوئل در خرداد ماه امسال به کف 0.33 رسید و این یعنی درآمد ماینرها در آن برهه زمانی فقط 33 درصد از میانگین درآمد سالانه آن ها بود. از زمان ثبت این کف تاکنون، این شاخص به 0.63 رسیده که نشان دهنده درجاتی از کاهش فشار است.
همه کف های روندهای نزولی قبلی هم با جهش قدرتمند ضریب پوئل از کف خود همراه بوده اند که به محض ثبت کف اصلی، با یک جهش جبرانی قیمت در کوتاه مدت همراه شده اند.
ضریب پوئل و مدل ها هزینه تولید در واقع مدل های فشار ضمنی هستند، چیزی که باعث می شود محدوده قیمت هایی که بیشترین فشار را روی ماینرها وارد می کنند (تا باعث توزیع کوین توسط آن ها شوند) را تخمین بزنیم. حالا می توانیم با استفاده از مدل های فشار واقعی مثل روبان هش یا فشردگی روبان سختی که تنها با تغییرات محسوس در قدرت هش شبکه واکنش نشان میدهند، این فرضیه را تقویت کنیم.
تصویر زیر هم فشار ضمنی درآمد ناشی از ضریب پوئل را با فشار واقعی ناشی از فشردگی روبان سختی ترکیب می کند. در زمان نگارش این مقاله، این مدل به تازگی از سطوحی خارج شده که احتمال وقوع تسلیم ماینرها بیشتر است.
البته لازم به ذکر است که در همه روندهای نزولی قبلی، روزهای انگشت شماری هم هستند که این اتفاق زودگذر می شود. بنابراین تایید کلی این پدیده هنوز انجام نگرفته است، ولی برای مشاهده ریکاوری باثبات آینده باید این شاخص را زیر نظر داشت.
اگر به مجموع اندازه موجودی ماینرها نگاهی باندازیم، خواهیم دید که حدود 78,400 واحد بیت کوین در اختیار ماینرهای «مشخص شده» است که هم اکنون مسئول 96 درصد از نرخ هش کنونی هستند. لازم به ذکر است که موجودی گروه ماینرهای «مشخص نشده» بسیار بیشتر بوده و حوالی 660 هزار واحد است، اگرچه این کوین ها از طرف ماینرهای اولیه بیت کوین هستند که ممکن است بسیاری از آن ها گم شده باشند.
این باعث می شود که بتوان ریسک موجودی را بسنجیم، زیرا این 78,400 واحد کوین ماینرها ممکن است با افزایش فشار مالی روی ماینرها عرضه شوند.
به عنوان حسن ختام ارزیابی ما، نگاهی به الگوهای توزیع کوین واقعی ماینرها می اندازیم تا تاثیر وضعیت شبکه روی موجودی خزانه آن ها را بهتر درک کنیم. نمودار زیر تغییر 30 روزه ولت ماینرها است و نشان میدهد که با وجود کاهش عرضه آن ها، بازهم ماهانه 4500 واحد بیت کوین از طرف این گروه به بازار عرضه می شود. این نشان دهنده کاهش 50 درصدی عرضه از اوایل سپتامبر است.
البته با بررسی دقیق تر، متوجه شدیم که بخش افزایش کنونی عرضه از طرف ماینرهای استخر Poolin است. منحنی نارنجی زیر نشان دهنده تغییر 30 روزه همه ماینرهاست، در حالیکه منحنی آبی رنگ به ماینرهای Poolin تخصیص یافته است و نشان می دهد که تقریباً همه عرضه کنونی توسط ماینرهای Poolin انجام گرفته است.
تا همین اواخر، Poolin یکی از بزرگترین استخرهای ماینینگ در صنعت کریپتو بود که در اوایل سال 2020 مسئول 15 درصد از نرخ هش کل شبکه و تا سپتامبر امسال هم مسئول 12 درصد بود. بعد از اعلام بحران نقدینگی Poolin، نرخ هش این استخر سقوط آزاد کرد و حالا به 3.7 درصد رسیده است.
در گزارشی که توسط وبسایت گلسنود منتشر شد، نحوه استفاده از ابزار Glassnode برای تخمین نرخ هش یک استخر ماینینگ را آموزش دادیم. این روش از سهم پاداش بلاک ماینرها نسبت به کل استفاده می کنیم تا بتوانیم سرعت هدایت نرخ هش توسط ماینرها را به نمایش بگذاریم.
جمع بندی نهایی
با وجود آشوب و بحران در بازارهای مالی سنتی، نمودار قیمت بیت کوین به طرز خارق العاده ای با ثبات باقی مانده و در محدوده تثبیت چندین ماهه خود بین 18 و 20 هزار دلار نوسانات بی روند می کند. باقی ماندن قیمت بیت کوین در یک محدوده کوچک نشان دهنده آن است که در آینده شاهد نوسانات شدیدی خواهیم بود.
این هفته نرخ هش بیت کوین قله تاریخی جدیدی ثبت کرد و در نتیجه هزینه تولید بیت کوین را بالا برد، آن هم در زمانی که درآمد ماینرها به تازگی از حالت تسلیم خارج شده است. به کمک چندین مدل مختلف، تخمین زدیم که میانگین هزینه تولید بیت کوین دقیقاً زیر قیمت نقدی آن قرار گرفته است، به طوریکه هرگونه کاهش شدید قیمت می تواند فشار ضمنی به ماینرها را به فشار واقعی و شدید تبدیل کند.
البته حالا که 78,400 واحد بیت کوین در اختیار ماینرها است، این خطر وجود دارد که شاهد دومین مرحله از رویداد تسلیم باشیم. بسیار بعید است که کل این مقدار عرضه شود، گرچه معیاری برای خطرات احتمالی ارائه می کند.
منبع : Glassnode
پاسخ