از نگاه برخی ( حتی سازمان امور مالی یا FCA) CFD ها نماد بازارهایی بد، دیوانهوار و غیر قابل اعتماد هستند. به عنوان مثال در دسامبر 2022 بود که FCA بازار CFD ها را «مشتقهای به شدت اهرمدار» توصیف کرد و هشدار داد: «حرکات شدید قیمت این بازارها ممکن است باعث ضررهای جبران ناپذیر مالی شود.»
با این حال، CFD برای تریدرهای با تجربه و حرفهای به ماشین پولسازی فوقالعاده قدرتمندی تبدیل شده که میتواند فرصتهای معاملاتی بسیار جذابی را در انواع کلاسهای دارایی مختلف ایجاد کند. در این مقاله، با مفهوم CFD ها آشنا خواهیم شد و بعد از پاسخ به پرسش CFD چیست، به سراغ نحوه معامله و همچنین مزایا و معایب آن خواهیم رفت.
CFD چیست؟
CFD مخفف عبارت Contract for Difference است که به فارسی میتوان آن را قرارداد مابه التفاوت ترجمه کرد. در واقع CFD یک نوع بازار مشتق است که بر پایه تفاوت قیمت یک دارایی بین زمان باز کردن و بستن تریدها بنا شده و به به سرمایه گذاران امکان میدهد که بدون خرید خود دارایی، روی قیمت آن شرط بندی کنند. CFD ها میتوانند برای معامله طیف گستردهای از داراییها، از جمله سهام، شاخصها، کالاها، ارزها و ارزهای دیجیتال استفاده شوند.
هنگامی که CFD معامله میکنید، اساساً با یک کارگزار قرارداد میبندید تا تفاوت قیمت یک دارایی بین زمانی که معامله را باز میکنید و زمانی که آن را میبندید، مبادله کنید. اگر قیمت دارایی به نفع شما حرکت کند، سود میکنید و اگر قیمت دارایی بر علیه پوزیشن شما حرکتکند، ضرر خواهید کرد. این قرارداد خرید یا فروش بین تریدر و یک شرکت کارگزاری (بروکر) یا بانک سرمایهگذاری انجام گرفته و مدت زمان آن هم میتواند از چند دقیقه تا هفته باشد. بسیار معتقدند که حتی خرید و فروش سهام شرکتها هم برای همه مناسب نیست، چه برسد به بازار CFD که نوسانات شدیدتری دارد و ریسک از دست رفتن کل سرمایه در آن به مراتب بیشتر است.
معاملات CFD بیشتر در میان تریدرهای فارکس و کالا محبوبیت دارد و از آنجایی که این نوع معاملات یک محصول مشتق و اهرمی هستند، تریدر صاحب خود دارایی نمیشود و فقط روی حرکت بعدی نمودار با دیگر تریدرها معامله میکند. اهرمدار بودن CFD ها هم به این معناست که شما میتوانید با سرمایه نسبتاً کوچک، پوزیشن بزرگی را باز کنید. این کار همانند یک شمشیر دو لبه است که به اندازه رشد سود، اندازه ضرر و احتمال کال مارجین (صفر شدن سرمایه) شما را هم بیشتر میکند.
جذابیت قراردادهای مابه التفاوت (CFD) چیست؟
قراردادهای مابه التفاوت (CFD) به معاملهگران اجازه میدهند روی بالا یا پایین رفتن قیمت یک دارایی شرطبندی کنند. صحت این پیشبینی تعیین میکند که آیا تریدر سود میکند یا ضرر. یک سرمایهگذار CFD که فکر میکند قیمت یک دارایی بالا می رود، یک CFD یا “پوزیشن لانگ” باز میکند. کسی که فکر میکند قیمت کاهش خواهد یافت، به دنبال فروش قرارداد است که به آن “پوزیشن شورت” گفته میشود.
مقایسه پوزیشن لانگ و پوزیشن شورت
بسته به حرکت قیمت، امکان کسب سود یا ضرر از هر یک از این تاکتیکها وجود دارد. برخلاف معامله سهام سنتی، که در آن خرید سهام – یا پوزیشن لانگ – تنها گزینه است، معامله CFD به سرمایهگذاران اجازه میدهد بدون خرید دارایی، یک معامله فروش استقراضی (شورت) باز کنند. پوزیشن شورت با CFD با روشی مشابه با پوزیشن لانگ کار میکند، اما به جای خرید قراردادها برای باز کردن پوزیشن، سرمایهگذار آنها را میفروشد. با این کار، تریدر معاملهای را باز میکند که در صورت کاهش قیمت دارایی پایه، سود کسب میکند، اما در صورت افزایش بازار متحمل ضرر میشود.
در هر بازار CFD دو قیمت ذکر شده است: قیمت پیشنهادی برای فروش (یا Ask) و قیمت پیشنهادی برای خرید (یا Bid). برای باز کردن پوزیشن لانگ، سرمایه گذاران با قیمت خرید معامله میکنند. برای پوزیشن شورت، آنها با قیمت فروش معامله میکنند.
برای بستن قرارداد، سرمایهگذاران برعکس کاری را انجام میدهند که هنگام باز کردن آن انجام دادهاند. این یعنی اگر یک پوزیشن باز لانگ داشته باشند، برای بستن آن در واقع یک پوزیشن شورت با همان حجم باز میکنند. البته فرآیند بستن معامله برای تریدر ساده است و این باز کردن پوزیشن مخالف توسط نرم افزار انجام میشود.
معاملات CFD چگونه کار میکنند؟
معاملات CFD به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا به جای دارایی خود، تعداد واحد مشخصی از یک ابزار مالی مرتبط با دارایی پایه را بخرند یا بفروشند. ارائهدهندگان CFD مانند شرکتهای کارگزاری (بروکر) معمولاً طیف وسیعی از بازارهای جهانی از جمله جفت ارزها، شاخصهای بورسی، کالاها و سهام را به کاربران ارائه میدهند.
یک معامله گر CFD به جای انتخاب اینکه چقدر از یک دارایی خاص میخواهد بخرد – مانند 100 سهم آسترازنکا – تعداد قراردادهایی را که میخواهد بخرد یا بفروشد را انتخاب میکند. اگر بازار به نفع معاملهگر حرکت کند، پوزیشن او سود کسب میکند. در صورت حرکت بر خلاف جهت، معاملهگر متحمل ضرر خواهد شد. سود یا زیان زمانی تحقق مییابد که پوزیشن بسته شود و قراردادهایی که در ابتدای ترید خریداری شدهاند فروخته شوند.
مانند معامله سهام سنتی، بازده معامله با توجه به اندازه پوزیشن ترید و تعداد پوینتهایی که بازار مورد نظر حرکت کرده است، تعیین میشود. به عنوان مثال، فرض کنید یک سرمایهگذار 100 واحد CFD از سهم Shell را در سطح 500 پوند خریداری میکند و سپس آنها را با قیمت 550 پوند میفروشد. در این حالت سود 50 پوند خواهد بود. اگر CFDها با قیمت 450 پوند فروخته شوند، ضرر 50 پوند خواهد بود.
از آنجایی که معاملات CFD به حرکات قیمت مربوط میشود و نه مالکیت دارایی پایه، سرمایهگذاران از پرداخت تمبر بریتانیا برای هرگونه سود معاف هستند. به عنوان یک شکل از قمار، شرطبندی اسپرد نیز از مالیات بر عایدی سرمایه معاف است.
مثالی از نحوه کار معاملات CFD
- فرض کنید معتقد هستید که قیمت بیت کوین در آینده نزدیک افزایش مییابد.
- بنابراین شما یک معامله CFD بلندمدت روی بیت کوین با سپرده 1000 دلار باز میکنید.
- حالا شما یک پوزیشن به ارزش 10000 دلار کنترل میکنید، زیرا CFD ها با نسبت 10:1 اهرم میشوند.
- فرض میکنیم که قیمت بیت کوین 10 درصد افزایش مییابد.
- پوزیشن شما اکنون ارزش 11000 دلاری دارد و شما سود 1000 دلاری کسب کردهاید.
- با این حال، اگر قیمت بیت کوین 10 درصد کاهش مییافت، پوزیشن شما ارزش 9000 دلاری پیدا میکرد و به کلی سرمایه خود را از دست میدادید.
ریسک معاملات CFD چیست؟
همانطور که گفته شد، CFDها یک محصول “اهرمی” هستند، به این معنی که تریدرها برای باز کردن یک پوزیشن فقط باید درصد کمی از ارزش کل معامله را واریز کنند. این به عنوان “معامله بر روی مارجین” یا “تضمین مارجین” تعریف میشود. این بدان معناست که یک معاملهگر میتواند با مبلغ کمی پول ترید بسیار بزرگتری انجام دهد. انجام این کار میتواند هرگونه بازده بالقوه سرمایهگذاری را بزرگ کند. اما مهمتر از آن، این فرآیند به روش دیگر نیز عمل میکند، به این معنی که ضررهای متحمل شده به همین ترتیب بزرگتر میشود.
نتیجه این است که به جای فقط هزینه شرط اولیه، معاملهگری که اشتباه بازار را پیشبینی میکند، می تواند به طور بالقوه تمام پولی را که در حساب خود نزد ارائه دهنده CFD سپردهگذاری کرده است از دست بدهد. چیزی که به آن کال مارجین میگویند. به عنوان مثال، یک شرط 100 پوندی مبنی بر اینکه قیمت نفت افزایش خواهد یافت، میتواند منجر به ضرر بیش از 100 پوند شود، البته اگر قیمت نفت کاهش یابد. هرچه قیمت نفت بیشتر کاهش یابد، معامله بیشتر ضرر خواهد کرد.
اگر معاملهگری در چنین شرط بندی 500 پوند ضرر کند و حداقل 500 پوند نزد ارائه دهنده CFD سپردهگذاری کرده باشد، تمام 500 پوند خود را از دست میدهد، نه فقط 100 پوند شرط بندی را.
توضیحات تکمیلی پیرامون مارجین
سرمایه مورد نیاز برای یک تریدر در حساب وی و برای باز کردن و حفظ یک موقعیت اهرمی، “مارجین” نامیده می شود. مارجین معمولاً به صورت درصدی از کل حجم معامله ارائه میشود و مبلغ مورد نیاز از بازاری به بازار دیگر متفاوت است.
برای باز کردن یک پوزیشن در فارکس، یک معامله گر CFD ممکن است ملزم باشد 5% از ارزش کل را در حساب خود داشته باشد. باز کردن یک پوزیشن سهام ممکن است به مبلغ بیشتری نیاز داشته باشد – بین 25% تا 30% از حجم معامله.
به عنوان مثال، خرید پنج CFD نفت با قیمت 5325 پوند به حجم کل موقعیت (5x 5325) 26625 پوند میرسد. اگر نفت به مارجین 10% نیاز داشته باشد، معاملهگر برای باز کردن معامله به 10% از 26625 پوند، معادل 2662.50 پوند در حساب خود نیاز دارد.
چه چیزی بازده معامله را تعیین میکند؟
یک معاملهگر CFD به جای انتخاب اینکه چقدر از یک دارایی خاص میخواهد بخرد – مانند 100 سهم آسترازنکا – تعداد قراردادهایی را که میخواهد بخرد یا بفروشد انتخاب میکند. اگر بازار به نفع معاملهگر حرکت کند، پوزیشن او سود کسب میکند. در صورت حرکت بر خلاف جهت هم معاملهگر متحمل ضرر خواهد شد. سود یا زیان زمانی تحقق مییابد که موقعیت بسته شود و قراردادهایی که در ابتدای شرط بندی خریداری شدهاند، فروخته شوند.
مانند معامله سهام سنتی، بازده معامله با توجه به اندازه موقعیت سرمایهگذار و تعداد پوینتهایی که بازار مورد نظر حرکت کرده است، تعیین میشود.
کاربردهای معاملات CFD
از آنجایی که CFD ها امکان باز کردن معاملات شورت (فروش استقراضی) را هم به تریدرها میدهند، میتوان از اینگونه معاملات به عنوان یک «پوشش ریسک» در برابر خرید خود دارایی در بازار نقدی استفاده کرد.
به عنوان مثال اگر یک سرمایهگذار به مقدار 5000 پوند سهام BT را خریداری کرده ولی از ریزش قیمت آن در کوتاه مدت بترسد، یک گزینه برای فرار از این ریسک، باز کردن یک معامله شورت در همان بازار است.
حالا اگر قیمت سهام BT در بازار نقدی به میزان 5 درصد ریزش کند، ضرر بازار نقدی با سودی که از معامله شورت CFD به دست میآید، خنثی خواهد شد. با این کار، یک تریدر یا حتی صندوق پوشش ریسک میتواند بدون ترس از ضرر و نقد کردن سهمهای خود در بازار، از ضرر خود فرار کند.
هزینه های معاملات CFD چیست؟
سه روش اساسی برای دریافت هزینه از معامله گران CFD وجود دارد:
روش اول اسپرد است که به اختلاف بین قیمتهای “فروش” و “خرید” اشاره دارد. وجود اسپرد به این معنی است که یک معامله باید قبل از اینکه معاملهگر بتواند آن را با قیمتی که برای آن پرداخت کرده است بفروشد، مقدار مشخصی به سمت بالا حرکت کند. اسپردها زیاد نیستند، اما ارزش مقایسه بین کارگزاران را دارند.
برخی از پلتفرمهای معاملاتی ادعا میکنند که معاملات آنها بدون کمیسیون است. اما برای جبران این موضوع، ممکن است اسپردهای بزرگتری را اعمال کنند که مقایسه کلیه هزینهها قبل از انتخاب یک کارگزار را بسیار مهم میکند. همچنین هزینه کمیسیون بسیار رایج است که معمولاً کسری از درصد ارزش اوراق بهادار پایه است که هنگام معامله یک پوزیشن دریافت میشود. در صورتی که شاخصها به جای اوراق بهادار منفرد معامله شوند، ممکن است کمیسیون جداگانهای دریافت نشود.
علاوه بر این، CFDها معمولاً هرگاه پوزیشنی یک شبه نگه داشته شود، هزینه بهره روزانه را دریافت میکنند و این معمولاً با نرخ توافق شده قبلی اعمال میشود. معاملهگران CFD که به جای پوزیشنهای بلند، پوزیشنهای کوتاه میگیرند، ممکن است سود بهره ارزش معامله را دریافت کنند. نرخ بهرهای که برای پوزیشنهای بلند یا کوتاه پرداخت میشود، در نامه افتتاح حساب ذکر خواهد شد.
CFDs و سود سهام
سود تقسیمی سهام که همان مبلغ پرداختی شرکتها به سهامداران خود است، معمولاً از سود سالانه پرداخت میشود. در مورد CFDهای مرتبط با سهام (اما نه قراردادهایی که حول محور شاخصها هستند)، معاملهگران در صورتی که قبل از تاریخ سررسید سود سهام مالک قرارداد باشند، سود تقسیمی دریافت خواهند کرد. این روزی است که خریداران بالقوه سهام یک شرکت دیگر واجد شرایط دریافت سود تقسیمی آتی نیستند.
در حالی که یک پوزیشن قرارداد باز است، حساب ها برای تعدیلات بهره و سود تقسیمی بدهکار یا بستانکار میشوند. جهت تعدیلات بهره و سود تقسیمی بستگی به این دارد که CFD برای ایجاد موقعیت بلند یا کوتاه استفاده میشود یا خیر. در مورد پوزیشن بلند مدت، حساب برای انعکاس تعدیلات بهره بدهکار و برای لحاظ کردن پرداختهای سود تقسیمی بستانکار میشود. در مورد موقعیت کوتاه مدت، حسابها با تعدیلات بهره بستانکار و برای انعکاس پرداختهای سود تقسیمی بدهکار میشوند.
بهترین بروکر CFD برای ترید کدام است؟
همه کارگزاران سهام یا پلتفرمهای معاملاتی آنلاین سنتی CFD ارائه نمیدهند، اگرچه در بریتانیا رقابت زیادی در این زمینه وجود دارد. این منجر به شرایط مطلوب برای معاملهگران بالقوه با ساختارهای قیمتگذاری بهتر و ویژگیهای پیشرفته شده است. سرمایهگذاران همیشه باید به دنبال ارائهدهندگانی باشند که توسط FCA یا معادل آن مجوز دریافت کردهاند.
متأسفانه FCA میگوید که این بخش تعدادی از شرکتها را جذب کرده است که اغلب از خارج از کشور به بریتانیا دسترسی پیدا میکنند و «نتایج خوبی برای مشتری ارائه نمیدهند». این ممکن است شامل تأییدیههای جعلی افراد مشهور، استفاده از تاکتیکهای فروش تحت فشار برای متقاعد کردن مشتریان به سرمایهگذاری مقادیر بیشتری از پول و مشوقهای مشتری باشد.
در یک نکته مثبتتر، برخی از ارائهدهندگان یک حساب آزمایشی ارائه میدهند که به سرمایهگذاران اجازه میدهد با پول مجازی تجارت کنند. این یک راه مفید برای یادگیری نحوه کار CFDها بدون ریسک کردن پول واقعی است. چیزی که به آن حساب دمو میگویند.
پلتفرمها باید برای استفاده آسان باشند و بتوانند معاملات را به سرعت و دقت انجام دهند. قبل از ثبت نام، سرمایهگذاران باید بررسی کنند که آیا یک پلتفرم از طریق دسکتاپ و موبایل پشتیبانی میشود، دسترسی به مطالب آموزشی و ابزارهای تحقیقاتی را فراهم میکند، به راحتی قابل کار است و سطح خوبی از پشتیبانی مشتری را ارائه میدهد یا خیر.
منبع : Forbes
پاسخ