استیبل کوین‌ها نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که هدف آنها حفظ ثبات ارزش خود به نسبت یک دارایی، مانند ارزهای فیات یا حتی طلا است. این کوین‌ها در حوزه اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi) کاربرد بسیار زیادی پیدا کرده‌اند و حتی گاهی به عنوان جایگزینی برای کوین‌های پر نوسانی مثل بیت کوین و آلت کوین‌ها نیز شناخته می‌شوند. ولی با این وجود، ممکن است استیبل کوین‌ها همیشه از ثباتی که ادعا می‌کنند، برخوردار نباشند.
در واقع نوسانات بازار ارزهای دیجیتال گاهی منجر به قطع پیوند استیبل کوین ها از دارایی مرجع خود می‌شود. پدیده‌ای که به آن قطع پیوند یا دیپِگ (Depeg) هم گفته می‌شود. در این مقاله، نگاهی به دلایل قطع پیوند استیبل کوین‌ها از دارایی خود می‌اندازیم.
دیپگ؛ قطع پیوند استیبل کوین از دارایی مرجع
عوامل متعددی می‌تواند باعث شود که استیبل کوین ها پیوند خود را از دست بدهند. در ابتدا لازم به ذکر است که این قطع پیوند یعنی استیبل کوین‌ها با قیمتی متفاوت از دارایی مرجع خود معامله می‌شوند. به عنوان مثال، یک USDC، یک استیبل کوین با پشتوانه ذخایر نقدی دلار و خزانه‌داری آمریکا، همیشه باید یک دلار ارزش داشته باشد. اما اگر تقاضا یا عرضه کافی برای USDC در بازار وجود نداشته باشد، یا اگر کسی سعی کند قیمت آن را دستکاری کند، می‌تواند پایین‌تر یا بالاتر از این عدد هم معامله شود.
از دست دادن پیوند (Depeg) می‌تواند اعتماد و کاربرد استیبل کوین‌ها را تضعیف کند، زیرا این کوین‌ها قرار است معاملات سریع، ارزان و جهانی را بدون به خطر انداختن ثبات قیمت و قابلیت پیش‌بینی ارائه دهند. همچنین می‌تواند به سودآوری آنها هم برای کاربران و هم برای صادرکنندگان استیبل کوین لطمه بزند. در ادامه به بررسی 3 دلیل اصلی قطع پیوند استیبل کوین‌ها از دارایی مرجع و تأثیر آن روی عملکرد و پذیرش آنها می‌پردازیم. همچنین نمونه‌هایی از اخبار اخیر در مورد اینکه چه زمانی استیبل کوین ها پیوند خود را از دست داده‌اند و چگونه (و اگر) بازیابی شده‌اند، ارائه می‌کند.
کمبود نقدینگی بازار از دلایل اصلی دی پگ
استیبل کوین‌هایی که ادعا می‌کنند ارزش ثابتی نسبت به دارایی‌هایی مانند ارزهای فیات یا طلا دارند، برای حفظ پیوند خود به نقدینگی کافی نیاز دارند. نقدشوندگی بازار به این معناست که بتوان یک دارایی را بدون تأثیر بر قیمت آن معامله کرد. اگر خریداران و فروشندگان بسیار کمی در بازار وجود داشته باشد، ارزش استیبل کوین می‌تواند از مقدار ثابت خود فاصله بگیرد.
این اتفاق در 11 مارس 2023 افتاد؛ زمانی که USDC که یک استیبل کوین با پشتیبانی دلار و خزانه‌داری آمریکا و منتشر شده توسط Circle است، تا قیمت 0.88 دلار سقوط کرد. دلیل این قطع پیوند، فروپاشی دو بانک بزرگی بود که به شرکت‌های کریپتو خدمات ارائه می‌کردند: بانک سیلیکون ولی (SVB) و بانک سیلورگیت (SI).
Circle نزدیک به 3.3 میلیارد دلار از ذخایر نقدی USDC را در SVB نگه داشت و در آخر هفته‌ای که SVB سقوط کرد، مشخص نبود که چقدر بازیابی خواهد شد. این اتفاق باعث وحشت بازار و شروع موج فروش گسترده USDC شد. در همین حال، Circle نمی‌توانست بازخریدی ارائه دهد، زیرا بانک‌ها در آخر هفته بسته بودند. کاهش ناگهانی تقاضا برای USDC از عرضه آن در بازار پیشی گرفت و باعث شد که قیمت آن به زیر ارزش خود کاهش یابد.
دستکاری بازار و قطع پیوند استیبل کوین ها
دستکاری بازار یکی دیگر از دلایلی است که استیبل کوین‌ها می‌توانند پیوند خود را از دست بدهند. دستکاری بازار به معنای هر فعالیتی است که عمداً قیمت یک دارایی را برای منفعت شخصی تحت تأثیر قرار می‌دهد یا مخدوش می‌کند. استیبل کوین ها می‌توانند در معرض دستکاری بازار قرار گیرند، درست مانند سایر ارزهای دیجیتال.
به عنوان مثال، در سال 2017، تتر (USDT)، یک استیبل کوین صادر شده توسط Tether Limited و با حمایت دلار آمریکا در حساب‌های ذخیره، متهم به دستکاری قیمت بیت کوین با انتشار USDT بیش از مقدار ذخایر خود شد. مطالعه‌ای که توسط محققان دانشگاه تگزاس در آستین انجام شد نشان داد که تتر برای خرید بیت کوین در لحظات مهمی که در حال کاهش بود، استفاده می‌شد و باعث ایجاد تقاضای مصنوعی و افزایش قیمت آن می‌شد.
این مطالعه همچنین نشان داد که تتر به طور کامل توسط دلار آمریکا پشتیبانی نمی‌شود، بلکه با وام‌هایی از Bitfinex، یک صرافی ارز دیجیتال وابسته به Tether Limited، پشتیبانی می‌شود. این موضوع شک و تردیدهایی را در مورد پرداخت بدهی و اعتبار تتر ایجاد کرد و تحقیقات قانونی را توسط تنظیم کننده‌ها و سازمان‌های مجری قانون آغاز کرد.
نقص در طراحی و قطع پیوند
دلیل سومی که می‌تواند باعث قطع پیوند استیبل کوین ها از دارایی مرجع خود شود، نقص در طراحی مکانیسم استیبل کوین است. مکانیسم استیبل کوین به نحوه حفظ استیبل کوین از طریق روش‌های مختلفی مانند وثیقه، تعدیل الگوریتمی یا حاکمیت اشاره دارد. مکانیسم‌های استیبل کوین می‌توانند عوامل خارجی یا خطراتی را که بر ثبات یا امنیت آن تأثیر می‌گذارند، در نظر نگیرند.
به عنوان مثال، در میان رکود بازار در ماه می 2022، بانکی که با استیبل کوین الگوریتمی، TerraUSD (UST) و LUNA، که زمانی 10 ارز دیجیتال باارزش برتر بودند، کار می‌کرد، شاهد شکسته شدن پیوند UST از 1 دلار بود. با توجه به طراحی آن، 1 دلار UST می‌تواند برای 1 دلار LUNA مطالبه شود. با این حال، زمانی که سرمایه‌گذاران برای خروج به تکاپو افتادند، سقوط UST و LUNA را تسریع کرد و باعث یک اثر مارپیچی و در نهایت، انفجار اکوسیستم LUNA شد. ارزش بیش از 60 میلیارد دلاری از بین رفت و UST اکنون در برابر چند سنت معامله می‌شود.
منبع: CoinMarketCap
پاسخ