با دیجیتالی شدن روزافزون جهان، سیستم‌های سنتی در سراسر صنایع و حوزه‌ها در حال از بین رفتن هستند و حوزه آموزش نیز از این قاعده مستثنی نیست. یکی از زمینه‌هایی که در معرض تحول قرار دارد، صدور مدارک تحصیلی است. فناوری بلاک چین در حال ورود به این حوزه است و باعث ایجاد انقلابی در نحوه تأیید و اشتراک‌گذاری دستاوردهای آموزشی خواهد بود.
تحول مدارک سنتی با استفاده از فناوری بلاک چین
مدارک تحصیلی سنتی، مانند دیپلم‌ها و مدارک دانشگاهی، از دیرباز به عنوان استاندارد طلایی برای تأیید دستاوردهای آموزشی در نظر گرفته شده‌اند. با این حال، این قبیل مدارک، ماهیتاً مجموعه‌ای از چالش‌ها را با خود به همراه دارند. فرآیند تأیید آنها اغلب وقت گیر است و انجام آن نیازمند بررسی‌های دستی، کاغذبازی و مداخلات نهاد ثالث است. این شرایط می‌تواند منجر به ناکارآمدی، خطا و تاخیر در بررسی دستاوردهای آموزشی فرد شود. علاوه بر این، خطر تقلب در مدارک و گواهی‌های جعلی، همواره یک نگرانی مهم بوده است.
اینجاست که فناوری بلاک‌چین برای تغییر وضعیت وارد می‌شود.
ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، از فناوری استفاده می‌کنند که شامل یک دفتر کل غیرمتمرکز و غیرقابل تغییر است. این فناوری پتانسیل رفع بسیاری از کاستی‌های سیستم‌های اعتبارسنجی سنتی را دارد. هر بخش از اطلاعات، مانند دستاوردهای آموزشی، به عنوان یک “بلاک” در بلاک چین ذخیره می‌شود. این بلاک‌ها در یک توالی زمانی و به صورت ایمن به هم متصل می‌شوند و یک رکورد غیرقابل تغییر ایجاد می‌کنند. این بدان معناست که هنگامی که داده‌های مدارک آموزشی در بلاک چین ثبت شود، نمی‌توان آنها را تغییر داد یا دستکاری کرد که این موضوع موجب ایجاد اطمینان از صحت مدارک خواهد بود.
مزایای مدارک بلاک چینی
تغییر روند صدور مدارک آموزشی سنتی توسط فناوری بلاک چین، طیف وسیعی از مزایا را به همراه دارد.
اول و مهمتر از همه، موضوع تایید صحت مدارک است. با مدارک بلاک چینی، نیاز به فرآیندهای تأیید دستی زمان بر و پرهزینه حذف می‌شود. درعوض، افراد می‌توانند با امضای دیجیتالی ساده به اعتبارنامه‌های قابل تایید مبتنی بر بلاک چین دسترسی داشته باشند. این امر به کارفرمایان و مؤسسات آموزشی امکان می‌دهد به سرعت از صحت اطلاعات مطمئن شوند. این ویژگی نه تنها باعث صرفه جویی در زمان و منابع می‌شود، بلکه اعتماد به فرآیند اعتبارسنجی را نیز می‌افزاید.
مزیت قابل توجه دیگر قابل حمل بودن و مالکیت مدارک است. افراد با اسفاده دیپلم بلاک چینی می‌توانند در طول زندگی، مالکیت دستاوردهای آموزشی خود را حفظ کنند. این امر به دانشجویان این امکان را می‌دهد تا به راحتی مدارک خود را بدون نیاز به واسطه با کارفرمایان، موسسات و سایر طرف‌های مرتبط بالقوه به اشتراک بگذارند. در نتیجه، افراد کنترل بیشتری بر مدارک آموزشی خود دارند و می‌توانند تصویری جامع و تایید شده از صلاحیت‌های خود ارائه دهند.
افزایش فرصت‌ها
دیپلم‌های بلاک چینی همچنین فرصت‌های جدیدی برای یادگیری مادام العمر و اخذ مدارک خرد را فراهم می‌کنند.
با تکامل بازار کار، افراد به طور فزاینده‌ای به دنبال ارتقاء مهارت به صورت مستمر و آموزش تخصصی هستند. فناوری بلاک چین امکان ایجاد مدارک خرد که واحدهای کوچکتری از دستاوردهای آموزشی هستند را فراهم می‌کند. این مدارک خرد می‌تواند شامل دوره‌های خاص، کارگاه‌ها و پروژه‌های تکمیل شده باشد. با ثبت این اطلاعات خرد در بلاک چین، افراد می‌توانند مجموعه مهارت‌های متنوع و تعهد مداوم خود به یادگیری را به نمایش بگذارند و در بازار کار رقابتی در موقعیت بهتری قرار گیرند.
چالش‌ها و ملاحظات
در حالی که پتانسیل مدارک بلاک چینی بسیار زیاد است، چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید به آنها پرداخت. یکی از نگرانی‌های کلیدی، استانداردسازی فرمت‌های داده و پروتکل‌های تأیید در موسسات آموزشی و پلتفرم‌های مختلف است. تعامل‌پذیری برای اطمینان از اینکه مدارک به طور جهانی به رسمیت شناخته شده و پذیرفته شده‌اند بسیار مهم است. علاوه بر این، حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها از اهمیت بالایی برخوردارند.
در حال حاضر چندین ابتکار برای اجرای مدارک بلاک چینی و مقابله با این چالش‌ها در حال انجام است. به عنوان مثال، موسسه فناوری ماساچوست (MIT) برای گروهی از فارغ التحصیلان مدرک دیجیتال مبتنی بر بلاک چین صادر کرده است. این حرکت با هدف کشف پتانسیل بلاک چین در افزایش امنیت و دسترسی به مدارک آموزشی انجام شده است. به طور مشابه، دانشگاه بحرین برای صدور مدرک دیجیتال برای فارغ التحصیلان خود، با شرکت ارائه دهنده‌ی مدارک بلاک چین Learning Machine، همکاری می‌کند.
ابتکار دیگر، یک شناسه دانشجویی جهانی در قالب ان اف تی به نام Open Campus است. ایده پشت Open Campus ID این است که دانشجویان بتوانند دستاوردهای خود در بسترهای آموزشی مختلف را ثبت کنند و از طرف دیگر، مؤسسات و کارفرمایان بتنوانند به سوابق آنها به روشی قابل تأیید و بدون دستکاری دسترسی داشته باشند و در عین حال حریم خصوصی دانشجو حفظ شود. این امر از طریق شناسه‌های غیرمتمرکز (DID) و zero-knowledge امکان‌پذیر خواهد بود.
سیستم‌های مدیریت هویت سنتی اغلب مقادیر زیادی از داده‌های شخصی را جمع‌آوری می‌کنند و همواره نگرانی‌هایی در مورد نقض احتمالی یا سوء استفاده از این اطلاعات وجود دارند. برای حل این نگرانی‌ها، Open Campus ID، با استفاده از فناوری‌های جدید مانند اثبات‌های zero-knowledge حفظ حریم خصوصی را در اولویت قرار داده است. دانشجویان همچنین این توانایی را دارند که ویژگی‌ها یا مدارک خاصی را بدون افشای کل هویت خود به اشتراک بگذارند.
- چشم‌انداز آینده
با ادامه‌ی تکامل فناوری بلاک چین، تأثیر آن بر آموزش به طور فزاینده‌ای آشکار می‌شود. بلاک چین این پتانسیل را دارد که با ارائه مدارک ایمن، قابل تایید و قابل حمل، چشم انداز مدارک سنتی را متحول کند. این نوآوری نه تنها فرآیند تأیید را ساده‌تر می‌کند، بلکه افراد را قادر می‌‌سازد تا کنترل دستاوردهای آموزشی خود را در دست بگیرند. گفتنی است همچنان چالش‌هایی وجود دارند که باید برای حل آنها فکری شود با این وجود وعده سیستم اعتبارسنجی کارآمدتر، شفاف‌تر و دانشجو‌محور، دیپلم بلاک چین را به پیشنهادی قانع‌کننده برای آینده صدور مدارک آموزشی تبدیل می‌کند.
منبع: Coinmarketcap
پاسخ