نظریه اوردینال و ظهور کتیبه‌های دیجیتالی بیت کوین

هفته‌های گذشته شاهد ظهور یک ترند بسیار غیرمنتظره در شبکه بیت ‌کوین بوده‌ایم. طی پیشرفت‌های اخیر، ثبت دائمی و تغییرناپذیر داده‌ها، مستقیماً در بلاک چین بیت ‌کوین امکان‌پذیر شده است. فایل‌های داده‌ای که حک شده‌اند، از تصاویر، تا کلیپ‌های صوتی و حتی نسخه‌ای از بازی ویدیویی Doom را شامل می‌شود.

این رویداد، الهام بخش بسیاری از بحث‌ها در مورد پیامدهای این کاربرد غیر پولی فضای بلاک بیت کوین است. با توجه به افزایش قابل توجه علاقه به ان اف تی ها در سایر بلاک چین ها در 24 ماه گذشته، می‌توان انتظار داشت که محصولات کلکسیونی مشابه ان اف تی در شبکه بیت کوین مسیر رشد مشابهی را تجربه کنند.

در این مقاله، ویژگی‌های اساسی هر دو نظریه اوردینال (Ordinal) و کتیبه‌ها (Inscriptions) را بررسی و سپس نحوه بروز آن در ردپای داده‌های درون زنجیره‌ای بیت‌کوین را تحلیل می‌کنیم.

ظهور نظریه اوردینال در شبکه بیت کوین

ساتوشی کوچک‌ترین واحد در بلاک چین بیت کوین است که برابر با 0.00000001 BTC یا یک صد میلیونم بیت کوین است. نظریه اوردینال یک روش پیشنهادی برای شناسایی جداگانه (از طریق شماره سریال) و ردیابی هر ساتوشی منفرد در سراسر موجودی بیت کوین است. این روش، ساتوشی‌ها را در هر زمانی پس از تولید، ردیابی می‌کند.

توجه به این نکته مهم است که نظریه اوردینال یک مفهوم و روش نظری است که در UTXO بیت کوین در لایه اجتماعی قرار گرفته است. هیچ ردپایی روی زنجیره ندارد و ساتوشی‌ها در واقع در سطح پروتکل شماره سریال ندارند.

SegWit و Taproot

اوج بحث اندازه بلاک بیت کوین اجرای موفقیت آمیز بروزرسانی SegWit در آگوست 2017 بود. SegWit یک ساختار داده تقسیم‌شده برای تراکنش‌های بیت‌کوین معرفی کرد که هم کارایی داده‌های تراکنش را بهبود می‌بخشد و هم فضای طراحی اسکریپت‌های بیت‌کوین را افزایش می‌دهد (به عنوان مثال شبکه لایتنینگ را فعال می‌کند).

SegWit همچنین اندازه بلاک‌های اندازه‌گیری شده بر حسب واحد وزن (wu) را ایجاد کرد، که در آن حداکثر 4 میلیون واحد وزنی در هر بلاک جایگزین تعریف قبلی حداکثر اندازه بلاک 1MB شد.

ساختار داده تراکنش بیت کوین پس از SegWit دارای دو بخش است:

داده‌های تراکنش حاوی جزئیات فرستنده، گیرنده، ورودی‌ها و خروجی‌ها. هر vByte داده تراکنش 4 wu  محاسبه می‌شود (چهار برابر وزن هر vbyte در مقایسه با داده‌های Witness).

داده‌های شاهد (Witness)، حاوی امضاها و اسکریپت‌های کریپتو. هر vByte از داده های Witness برای 1 wu محاسبه می‌شود (25٪ وزن هر vbyte در مقایسه با داده‌های تراکنش).

نمودار زیر نشان می‌دهد که چگونه میانگین اندازه داده یک بلاک بیت کوین پس از سافت فورک SegWit از سقف 1 مگابایت فراتر رفت.

در نوامبر 2021، سافت فورک Taproot فعال شد، که محدودیت‌های SegWit در زمینه حداکثر ردپای داده‌های شاهد در هر تراکنش را حذف کرد. این تغییر آخرین قطعه از پازل برای عملکرد کنونی کتیبه‌ها بود.

معرفی کتیبه‌ها

کتیبه‌ها فناوری جدیدی هستند که هم از ردپای داده‌های شاهد و هم از اندازه داده‌های شاهد در هر تراکنش بدون محدودیت استفاده می‌کنند. در واقع، این روشی برای درج داده‌های دلخواه مانند تصاویر، فایل‌های صوتی و حتی نرم‌افزار در بخش داده‌های شاهد یک تراکنش است. نمودار زیر نشان می‌دهد که چگونه میانگین اندازه تراکنش بیت کوین در هفته‌های اخیر ۱۳۸ درصد افزایش یافته است، زیرا تعداد تراکنش‌های کتیبه‌ها با ردپای داده بزرگ‌تر افزایش یافته است.

این کتیبه‌ها محصولات دیجیتالی به حساب می‌آیند که با ان اف تی های موجود در زنجیره‌های دیگر متفاوت هستند. به طور معمول، ان اف تی هایی که در شبکه اتریوم یا سولانا یافت می‌شوند، یک توکن منحصر به فرد هستند که حاوی یک اشاره‌گر مرجع به فایل هدف (مانند یک فایل تصویر) است که در جای دیگری میزبانی می‌شود. از سوی دیگر، کتیبه‌ها در واقع حاوی داده‌های فایل خام هستند که مستقیماً در بلاک چین بیت‌کوین حک شده‌اند، و آنها را تا حدودی از نظر خصوصیات منحصربه‌فرد می‌سازد.

تأثیر این نوآوری جدید باعث شده است که پذیرش و استفاده از Taproot به بالاترین حد خود یعنی 9.4٪ و 4.2٪ افزایش یابد.

تعویض‌پذیری اجتماعی در مقابل تعویض‌پذیری پروتکلی

از آنجایی که اوردینال هیچ ردپایی روی زنجیره ندارد، قابلیت تعویض سطح پروتکل بدون تغییر باقی می‌ماند. با این حال، قابلیت جابجایی در لایه اجتماعی تغییر کرده است، به طوری که هر ساتوشی اکنون به نوعی نادر است و سابقه اطلاعات حک شده دارد. اگر تئوری اوردینال و کتیبه‌ها مورد توجه قرار گیرند، این امر به طور موثر ارزش درک شده هر ساتوشی را تغییر می‌دهد، به طوری که ممکن است یک مجموعه‌دار به دلیل کتیبه حمل شده، مایل به پرداخت مبلغی بیش از یک ساتوشی برای یک ساتوشی باشد. (مانند سکه‌های فیزیکی خاص که به دلیل سال تولید، طراحی منحصر به فرد و یا صاحب قبلی خود ارزشی بیش از مقدار درج شده روی آن دارند.)

خالق نظریه اوردینال و کتیبه‌ها همچنین یک سیستم نشانه‌گذاری را برای توصیف نادر بودن هر کتیبه پیشنهاد کرده است. این امر با شناسایی موقعیت هر ساتوشی در چهار پارامتر امکان پذیر می‌شود:

A° – شاخص نشست در بلوک.

B’ – شاخص بلوک در دوره تنظیم سختی X/2016

C” – شاخص بلوک در دوره نصف شدن (هاوینگ) X/210000

D'”” – شماره چرخه

افزایش محبوبیت کتیبه‌ها

رشد محبوبیت کتیبه‌ها پس از پیدایش آن‌ها قابل توجه بوده است. هیجان ثبت محصولات دیجیتال در قدیمی‌ترین و غیرمتمرکزترین بلاک چین منجر به افزایش انفجاری تعداد تراکنش‌ها، ازدحام در ممپول ها و افزایش اندازه بلاک‌های متوسط شده است.

تعداد کل کتیبه‌ها در زمان انتشار این مقاله بیش از 90 هزار عدد است، که از این تعداد، 78 هزار شامل محبوب‌ترین فرمت فایل‌های تصویری و بیش از 10 هزار شامل متن است.

با تفکیک تعداد تراکنش‌ها بر اساس انواع توزیع درمی‌یابیم تراکنش‌های تصاویر محبوب‌ترین هستند و 88.1٪ از کل تراکنش‌های کتیبه‌ها تاکنون را به خود اختصاص داده‌اند. فایل‌های متنی جایگاه دوم را به خود اختصاص می‌دهند که 11.4 درصد از کل کتیبه‌ها را شامل می‌شود. سهم آنها از کل تعداد معاملات کتیبه به 99.5٪ از کل کتیبه‌ها تا کنون رسیده است.

با مقایسه تعداد تراکنش‌های کتیبه به‌عنوان درصدی از تمام تراکنش‌های درون زنجیره‌ای، افزایش تصاعدی مشهود است، به طوری که کتیبه‌ها اکنون 4.2 درصد از کل تراکنش‌ها را در اختیار دارند که اندکی از اوج 6 درصد کاهش یافته است.

 

این درصد تا حد زیادی تحت سلطه کتیبه‌های مبتنی بر تصویر است که محبوبیت و تسلط آنها همچنان در حال افزایش است. فایل‌های متنی رشد ثابتی را تجربه می‌کنند، به طوری که کتیبه‌های مبتنی بر متن در حال نزدیک شدن به رقم تاریخی 6.5 درصد از کل تراکنش‌های کتیبه هستند.

در مرحله بعد، می‌توانیم با ارزیابی توزیع کتیبه‌های تکراری، میزان منحصربه‌فرد بودن کتیبه‌ها را تحلیل کنیم. در حال حاضر 68110 عدد (81.9%) از تمام کتیبه‌های ثبت‌شده منحصربه‌فرد باقی مانده‌اند که حداقل 15103 عدد (18.1%)، تکراری است.

 

ارزیابی تأثیر کتیبه‌ها در اندازه بلاک

یکی از مهم‌ترین موضوعات بحث مربوط به کتیبه‌ها، تأثیر طولانی‌مدت بر اندازه کل داده‌های بلاک چین بیت‌کوین، انتشار بلاک استخراج‌شده توسط ماینرها و تأثیرات بر همگام‌سازی کامل گره است. کتیبه‌ها، در صورت تداوم این روند، به طور موثر بلاک چین بیت کوین را به سمت وضعیت بلاک‌های تقریباً پر حرکت می‌دهند.

از 15 دسامبر 2022، تمام تراکنش‌های کتیبه، اندازه زنجیره را به میزان 1.74 گیگابایت افزایش داده‌اند که نسبت به اندازه زنجیره همیشگی (444 گیگابایت) در آن زمان 0.4 درصد افزایش داشته است.

به دلیل محبوبیت کتیبه‌های شامل تصویر، اکثر افزایش زنجیره را می‌توان به کتیبه‌های تصویری نسبت داد، که مسئول 93.3٪ از کل داده‌ها هستند در حالی که کتیبه‌های متنی ردپای داده‌ی نسبی بسیار کمتر در حد 4.59٪ را تشکیل می‌دهند.

هنگام ارزیابی اندازه متوسط یک تراکنش کتیبه، در می‌یابیم هر تراکنش کتیبه تصویری اندازه زنجیره را 21 کیلوبایت افزایش می‌دهد. به طور مشابه، کتیبه‌های متنی اندازه‌ای 8 کیلوبایتی داردند.

با مشاهده تعداد تراکنش‌های کتیبه بر اساس توزیع اندازه، متوجه می‌شویم که تراکنش‌های با اندازه بزرگ دارای فرکانس پایین‌تر قابل‌توجهی هستند.

 

 

 

افزایش شدید درصد فضای بلاک مصرف شده توسط تراکنش‌های کتیبه در طول ماه فوریه رخ داد که 47 درصد از کل فضای بلاک موجود را پر و پیک 60 درصدی را ثبت کرد.

 

با در نظر گرفتن این واقعیت که کتیبه‌ها 4.2 درصد از کل تراکنش‌های درون زنجیره‌ای را تشکیل می‌دهند، با این حال بیش از 47٪ از فضای بلاک استفاده شده را مصرف می‌کنند.

با این حال، در ماه‌های قبل از افزایش محبوبیت کتیبه‌ها، متوجه شدیم که بلاک‌ها تا حد زیادی خالی بوده‌اند و تنها ۲۵ تا ۵۰ درصد از فضای بلاک موجود استفاده شده بوده است.

این امر از زمان ظهور کتیبه‌ها به طرز چشمگیری تغییر کرد، به طوری که بلاک ها در حال حاضر معمولاً بین 80-90٪ اشباع (3.2 تا 3.6 مگابایت) شده‌اند. از آنجایی که فضای بلاک را نمی‌توان برای دسترسی در آینده ذخیره کرد، می توان کتیبه‌ها را به عنوان مصرف‌کننده فضای بلاک در نظر گرفت که در غیر این صورت خالی خواهد ماند.

مدل سازی تاثیر بر اندازه بلاک چین

یکی از نکات بحث در مورد کتیبه‌ها تأثیر سنگین‌تر ردپای داده در دراز مدت با توجه به زمان‌های همگام سازی/ اعتبارسنجی کامل گره و الزامات ذخیره سازی داده است. در مورد این نکته اخیر، می‌توانیم ۱۴ سال سابقه بیت‌کوین را تحت فرض‌های متوسط اندازه بلوک زیر پیش‌بینی کنیم:

• بلاک‌های کامل 1.35 مگابایتی، شبیه سازی حداکثر اندازه متوسط بلاک 30 روزه قبل از کتیبه.
• بلاک‌های کامل 2.50 مگابایتی، شبیه سازی حداکثر اندازه متوسط بلاک پس از کتیبه.
• بلاک‌های کامل 4.00 مگابایتی، شبیه‌سازی بلاک‌های حد متوسط نظری.

اگر هزینه روزانه ذخیره سازی داده‌ها را در حدود 0.035 دلار در گیگابایت برای هارد درایوها فرض کنیم، کران بالای هزینه هارد دیسک در سال 2037 در حدود 120 دلار خواهد بود.

کتیبه ها و کارمزد

کتیبه‌ها همچنین تأثیر چشمگیری بر ازدحام ممپول داشته‌اند، به طوری که ممپول ما پر از تراکنش‌هایی از این قبیل است که نرخ‌های بسیار پایینی را پرداخت می‌کنند، معمولاً 1-2 sat/vByte.

سطح ثابتی از تقاضا در هفته‌های اخیر حفظ شده است، به طوری که تعداد تراکنش‌های با کارمزد پایین همچنان افزایش یافته است و تراکنش‌های کارمزد بالاتر به طور منظم در بلاک‌ها استخراج می‌شوند.

این موضوع را می توان با وحشت پس از سقوط FTX مقایسه کرد، جایی که ممپول مملو از تراکنش‌های طبقه پولی با فوریت بالا و نرخ کارمزد بالا بود. برای نرخ‌های کارمزد متوسط پرداخت شده، کتیبه‌ها افزایش خالصی در نرخ کارمزد sat/vbyte ایجاد کرده است، هرچند میزان آن بسیار کمتر از وحشت پس از سقوط FTX بوده و همچنان در محدوده 12 ماه گذشته است.

ما همچنین می‌توانیم تعداد بلاک‌های معلق مورد نیاز برای پاک کردن ممپول را با فرض تراکنش‌های استاندارد 1 مگابایتی غیر SegWit، بلاک‌های کامل 4 مگابایتی Seg-Wit، و استفاده از اندازه متوسط ساعتی مدل کنیم. تفاوت قابل توجهی نسبت به دوره پس از سقوط FTX، که در آن هجوم زیادی از تراکنش‌ها به سرعت کاهش یافت و تراکنش ها پردازش شدند، مشاهده می‌شود.

برای کتیبه‌ها، ما در واقع می‌توانیم تقاضای رو به رشد تدریجی برای بلاک‌اسپیس را با رشد مداوم تعداد بلاک‌های معلق مورد نیاز برای پاکسازی ممپول ببینیم.

علیرغم ازدحام در ممپول، ارزش کل هزینه‌های جاری انتظار در ممپول در مقایسه با سقوط FTX کم رنگ می‌شود. در آن زمان، منشأ اکثر فشار کارمزد از 10 تا 50 تراکنش sat/vByte سرچشمه می‌گرفت، که به احتمال زیاد به دلیل مارجین کال وحشت فروشندگانی بود که سکه‌ها را در صرافی‌ها واریز می‌کردند.

عقب ماندگی FTX ظرف یک هفته برطرف شد، در حالی که کتیبه‌ها فشار هزینه پایه را از 1 به حدود 4 sat/vByte در طول فوریه افزایش داده است.

 

در واقع، نسبت کل درآمد حاصل از کارمزد استخراج‌کنندگان بین 2 تا 3 درصد در نوسان است که با مثبت 8 درصد پیش از فروش ماه می 2021 بسیار متفاوت است.

همچنین می‌توانیم نرخ کارمزد پرداخت‌شده به ازای هر بایت ذخیره‌شده را به‌عنوان معیاری برای کارایی ذخیره‌سازی کارمزد به ازای هر بایت تحلیل کنیم. هزینه پرداخت شده برای 88٪ از همه کتیبه‌ها کمتر از 20 sat/vByte داده ذخیره شده بود. کتیبه‌های تصویری به‌طور متوسط هزینه‌های نسبتاً پایینی را پرداخت می‌کنند، در حالی که کتیبه‌های متنی تنوع بیشتری را نشان می‌دهند و معمولاً مایل به پرداخت هزینه بالاتر هستند.

مشاهدات کلیدی در اینجا این است که به نظر می‌رسد سازندگان کتیبه‌ها نسبت به قدر مطلق هزینه پرداختی حساس هستند، با ردپای داده‌های بزرگتر فایل های تصویری که حتی با نرخ کارمزد پایین‌تر به هزینه BTC بیشتری نیاز دارد.

این به این استدلال اهمیت می دهد که حجم کتیبه‌ها احتمالاً در پاسخ به اقتصاد بازار کارمزد تا حدودی خود به خود تنظیم می‌شوند. بر خلاف ان اف تی های کلاسیک که در آن یک تراکنش می‌تواند کل مجموعه را مینت کند، هر کتیبه باید به صورت جداگانه ایجاد شود، که باعث می شود مینت کردن آنها نسبتاً گران باشد.

در نهایت، می توان میانگین نرخ کارمزد تراکنش پرداخت شده توسط تراکنش‌های کتیبه‌ها را با هم مقایسه کرد. یک روند صعودی در میانگین هزینه ثبت نام در سراسر فوریه قابل مشاهده است که با نرخ 15 sats/vByte به اوج خود می‌رسد. در حال حاضر، میانگین تراکنش (پولی و کتیبه‌ها) 2.17 برابر گرانتر از همتای فقط کتیبه‌ی خود است.

به طور مشابه، نرخ متوسط هزینه برای کتیبه‌ها نیز در حال افزایش است و به 8 sats/vbyte می‌رسد. با این حال، برخلاف میانگین کارمزد پرداختی، میانگین نرخ کارمزد کتبیه‌ها بسیار نزدیک‌تر به میانگین همه نوع تراکنش است. در اواخر ژانویه، میانگین کتیبه‌ها در واقع نرخ کارمزد بالاتری نسبت به تراکنش‌های پولی داشت، که نشان می‌دهد اولین پذیرندگان کتیبه عجله کرده‌اند و احتمالاً به دنبال دریافت تعداد زیر 10 هزار کتیبه بوده‌اند.

تا کنون، کتیبه‌ها عملاً برای ارتقای کمترین اولویت «کف کارمزد» از 1sat/vbyte به بین 4 و 8sat/vbyte عمل کرده است. با این حال، هنوز شواهد محدودی از اثر «تراکم» در رابطه با معاملات پولی وجود دارد. این تراکنش‌ها به دلیل ردپای داده‌های بزرگ‌تر، و در نتیجه کارمزد مطلق بزرگ‌تر پرداخت‌شده توسط کتیبه‌ها، فشار افزایشی جزئی را بر کف کارمزد تحمیل کرده‌اند، اما هنوز فشاری بیش از حد بر معاملات پولی با فوریت‌های بالاتر و نرخ کارمزد بالاتر اعمال نمی‌کنند.

خلاصه و نتیجه گیری

اوردینال و کتیبه‌ها غیرمنتظره ترین رویداد در تاریخ بیت کوین هستند، اما منجر به تقاضای جدید و احتمالا طولانی مدت برای فضای بلاک بیت کوین شده‌اند. با توجه به ظهور انفجاری ان اف تی ها در زنجیره اتریوم و سایر زنجیره‌ها در طول سال‌های 2021-2022، منطقی است انتظار داشته باشیم که کتیبه‌های ساخته شده بر روی قدیمی‌ترین و بزرگترین بلاک چین دارای درجه‌‌ی قابل قبولی از قدرت ماندگاری باشند. فایل‌های تصویری تا کنون نشان داده‌اند که نوع غالب کتیبه بوده‌اند، با این حال کتیبه‌های مبتنی بر متن در حال افزایش محبوبیت هستند، که تا حدی به دلیل اندازه پایین‌تر و در نتیجه نیاز به هزینه کل کمتر است.

این رویداد باعث ایجاد یک بحث سالم در مورد تأثیر ردپای داده هر دو تراکنش، بلاک‌ها و اندازه کل بلاک چین شده است. در حال حاضر کتیبه‌ها فضای بلاکی را که قبلاً کمتر از آن استفاده شده بود پر می‌کند.

کتیبه‌ها فضای بلاک چین را اشغال و هزینه‌ها را افزایش می‌دهند. با این حال، تا کنون، این فشار در درجه اول بر رقابت در کف نرخ کارمزد تأثیر گذاشته است و به نظر می‌رسد سازندگان کتیبه‌ها نسبت به ارزش مطلق BTC پرداختی حساس هستند. به این ترتیب، هنوز نشانه محکمی مبنی بر اینکه کتیبه‌ها تراکنش‌های پولی را «متراکم» می‌کنند وجود ندارد و کمترین کف نرخ کارمزد را برای گنجاندن بلاک به مقدار کمی افزایش می‌دهند.

به طور کلی، این یک روند جذاب در داده‌های درون زنجیره‌ای است و علاقه زیادی از سوی بازار برای آن وجود خواهد داشت.

 

منبع: Glassnode